กรดมะขาม (Tartaric Acid)

กรด มะขาม หรือ กรดทาร์ทาริก (Tartaric Acid) เป็นกรดอินทรีย์ที่พบได้ในธรรมชาติ โดยเฉพาะในมะขาม องุ่น และผลไม้อื่น ๆ มีคุณสมบัติเป็นกรดอ่อนที่นิยมใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร เครื่องดื่ม ยา และเครื่องสำอาง นอกจากนี้ยังเป็นส่วนประกอบสำคัญในกระบวนการหมักไวน์และการทำขนมอบ เนื่องจากช่วยเพิ่มรสเปรี้ยว ควบคุมค่า pH และเสริมคุณสมบัติของผลิตภัณฑ์ให้มีคุณภาพดีขึ้น

• สูตรทางเคมี: C₄H₆O₆
• ลักษณะ: ผงผลึกสีขาว ไม่มีกลิ่น ละลายน้ำได้ดี

คุณสมบัติของกรดทาร์ทาริก:

• เป็นสารให้ความเปรี้ยวในอาหาร – ใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร เช่น ลูกอม ไวน์ น้ำอัดลม และผลิตภัณฑ์เบเกอรี่
• เป็นสารช่วยคงสภาพ (Stabilizer) ในอุตสาหกรรมไวน์ – ช่วยปรับระดับ pH และเสริมรสชาติ
• ใช้ในอุตสาหกรรมยา – เป็นส่วนผสมในยาระบาย ยาอม และวิตามินซี
• เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant) – ช่วยยืดอายุผลิตภัณฑ์
• ใช้ในอุตสาหกรรมเครื่องสำอาง – เป็นสารปรับสภาพผิวในครีมบำรุงและผลิตภัณฑ์ดูแลผิว

การใช้งาน:

• ด้านอาหาร – ใช้เป็นวัตถุเจือปนอาหาร (Food Additive) เพื่อเพิ่มรสเปรี้ยวและช่วยทำให้เนื้อสัมผัสของขนมปังและเบเกอรี่นุ่มขึ้น
• ด้านเครื่องดื่ม – ใช้เป็นส่วนผสมในการหมักไวน์และเครื่องดื่มชนิดต่าง ๆ
• ด้านอุตสาหกรรมยา – ใช้ในยาบางชนิด เช่น ยาอมและวิตามินซีชนิดเม็ดฟู่
• ด้านอุตสาหกรรมเครื่องสำอาง – ผสมในผลิตภัณฑ์บำรุงผิวเพื่อช่วยผลัดเซลล์ผิว

คำแนะนำในการเก็บรักษา:

• ควรเก็บในที่แห้งและเย็น หลีกเลี่ยงแสงแดดและความชื้น
• ปิดภาชนะให้สนิทหลังใช้งานเพื่อป้องกันการดูดความชื้น

ความปลอดภัย

• กรดมะขามถือว่าปลอดภัยในระดับหนึ่งเมื่อใช้ในปริมาณที่เหมาะสม

• การบริโภคในปริมาณมากอาจทำให้ระคายเคืองกระเพาะอาหารหรือระบบย่อยอาหาร

• หากใช้ในสูตรเครื่องสำอาง ต้องปรับ pH ให้เหมาะสมกับผิว เพื่อหลีกเลี่ยงการระคายเคือง

ประโยชน์และการใช้งาน

1. อุตสาหกรรมอาหาร

   • ใช้เป็น วัตถุเจือปนอาหาร (E334)

   • เป็นสารปรับรสเปรี้ยวในลูกอม น้ำผลไม้ และอาหารแปรรูป

   • ใช้ร่วมกับเบกกิ้งโซดาใน ผงฟู (baking powder) เพื่อช่วยให้ขนมฟู

   • ทำหน้าที่เป็น สารกันบูดอ่อนๆ และ สารคีเลต ช่วยยืดอายุอาหาร

2. อุตสาหกรรมเครื่องดื่ม

   • ใช้ปรับความเป็นกรดในไวน์ น้ำผลไม้ และน้ำอัดลม

   • ลดการตกตะกอนของแร่ธาตุในเครื่องดื่ม

3. เครื่องสำอางและสกินแคร์

   • ช่วยผลัดเซลล์ผิว (คล้ายกรดผลไม้ – AHA)

   • ใช้เป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์มาสก์หรือครีมผลัดผิว

4. อุตสาหกรรมอื่นๆ

   • ใช้ในงานถ่ายภาพ งานย้อมผ้า และสารจับโลหะ (Chelating agent)

   • ใช้ในปฏิกิริยาเคมีเพื่อควบคุมค่าความเป็นกรด-ด่าง (pH)