เกรดสารเคมี (Chemical grade)
สารเคมี (reagent) หมายถึงสารประกอบอินทรีย์หรืออนินทรีย์ที่ทราบน้ำหนักสูตรโมเลกุลที่แน่นอนและมีความบริสุทธิ์เพียงพอที่ใช้กับงานวิเคราะห์ทางวิทยาศาสตร์เพื่อทำการทดสอบการวัดและการตรวจสอบค่าต่างๆ สารเคมีที่ผลิตขายมีความบริสุทธิ์ต่างๆ กัน และแบ่งเป็นหลายเกรดตามความบริสุทธิ์ของสาร
1) เกรด ACS reagent เป็นเกรดที่มีความบริสุทธิ์สูงสุด และความบริสุทธิ์ได้มาตรฐานตามที่สมาคมเคมีอเมริกัน (American Chemical Society หรือ ACS) กำหนดไว้และมีใบประกันรับรองให้ เหมาะสำหรับใช้ในงานวิเคราะห์
2) เกรดวิเคราะห์ (analytical reagent (AR)/reagent grade) เป็นเกรดที่มีความบริสุทธิ์สูงกว่า 99% มีมลทินเจือปนในระดับที่น้อยมาก โดยทั่วไปจะมีข้อมูลแสดงปริมาณสิ่งเจือปนไว้ด้วยและเปอร์เซ็นต์ความบริสุทธิ์และสิ่งเจือปนจะต้องอยู่ในมาตรฐานที่ได้กำหนดไว้ เหมาะสำหรับใช้ในงานด้านการวิเคราะห์และห้องปฏิบัติการทั่วไป ถ้าสารเคมีได้มาตรฐานตามที่สมาคมเคมีอเมริกัน (ACS) กำหนดไว้จะเขียนบ่งไว้ AR (ACS) reagent
3) เกรด USP เป็นเกรดที่มีความบริสุทธิ์ได้มาตรฐานตามที่ U.S. Pharmacopoeia กำหนดไว้ เหมาะสำหรับใช้ในงานด้านอาหาร ยา ทางการแพทย์ และห้องปฏิบัติการทั่วไป สารเกรดโดยมีสารเจือปนที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพอยู่ในเกณฑ์ที่ยอมรับ
4) เกรด purified/practical grade เป็นเกรดที่มีคุณภาพดีแต่ไม่ได้มาตรฐานตามที่กำหนดไว้ ไม่เหมาะใช้ในงานด้านอาหาร ยา ทางการแพทย์
5) เกรด C.P. (chemical pure) รีเอเจนต์เกรดนี้บริสุทธิ์เกือบเทียบเท่าเกรดวิเคราะห์ (reagent grade) มาตรฐานของความบริสุทธิ์ของสารเคมีเกรดนี้ไม่แน่นอน ขึ้นอยู่กับโรงงานผู้ผลิต
6) เกรดปฏิบัติการ (lab หรือ practical) เป็นสารเคมีที่มีเปอร์เซ็นต์ความบริสุทธิ์สูงกว่า 95% มีปริมาณสิ่งเจือปนมากกว่าเกรดงานวิเคราะห์ แต่บางครั้งสามารถใช้แทนสารเคมีเกรดวิเคราะห์ได้ หากมีเปอร์เซ็นต์ความบริสุทธิ์สูงพอและสิ่งเจือปนไม่มีผลต่อการทดลอง เหมาะสำหรับใช้ในงานที่ไม่ต้องคำนึงถึงความบริสุทธิ์ของสารเคมี
7) เกรด NF เป็นเกรดที่มีความบริสุทธิ์ได้มาตรฐานตามที่ national formulary (NF) กำหนด เหมาะสำหรับใช้ในงานที่ไม่ต้องคำนึงถึงความบริสุทธิ์ของสารเคมี จะมีสารเคมีอื่นเจือปน (impurities) อยู่ในปริมาณปานกลาง
8) เกรดทางการค้า (technical หรือ commercial) เป็นสารเคมีที่ใช้งานอุตสาหกรรม จัดเป็นสารเคมีเกรดต่ำสามารถใช้ได้ดีกับงานทดลองบางอย่าง โดยปกติสารเคมีชนิดนี้ไม่บอกรายละเอียดของสิ่งเจือปน (impurity) หรือเปอร์เซ็นต์ความบริสุทธิ์ของสารเคมี ไม่เหมาะใช้ในห้องปฏิบัติการ
| เกรดสารเคมี | คำจำกัดความ | คุณลักษณะและการเลือกใช้งาน |
| เกรดอุตสหกรรม (Technical grade หรือ Commercial grade) |
A good quality chemical grade used for commercial and industrial purposes. Not pure enough to be offered for food, drug, or medicinal use of any kind | – สารเคมีเกรดที่มีความบริสุทธิ์ต่ำ – ไม่บอกรายละเอียดของสารเจือปน (impurity) ไม่มีการรับรองปริมาณสารปนเปื้อน – ราคาถูก – สามารถใช้กับงานทดลองบางอย่างที่สารเจือปนไม่มีผลต่อการทดลอง แต่ไม่ควรใช้เป็นสารทำปฏิกิริยาเพื่อการวิเคราะห์เชิงปริมาณ |
| เกรด Purified (Practical grade) |
Also called pure or practical grade, and indicates good quality chemicals meeting no official standard; can be used in most cases for educational applications. Not pure enough to be offered for food, drug, or medicinal use of any kind | – มีความบริสุทธิ์สูงกว่าเกรดอุตสาหกรรม (Technical grade) แต่ระดับความบริสุทธิ์เท่าใดนั้นขึ้นอยู่กับบริษัทที่ทำการผลิต – เหมาะสำหรับใช้ในงานวิเคราะห์ทั่วไป แต่ส่วนใหญ่มักใช้ทำ Blank Detection |
| เกรดห้องปฏิบัติการ
(Laboratory reagent grade) |
A chemical grade of relatively high quality with exact levels of impurities unknown; usually pure enough for educational applications. Not pure enough to be offered for food, drug, or medicinal use of any kind | – มีความบริสุทธิ์สูงประมาณ 95%*(*แตกต่างตามแต่ละแบรนด์ผู้ผลิต) – ผู้ผลิตรับรองความบริสุทธิ์และปริมาณสูงสุดของสารปนเปื้อน – มีคุณภาพเทียบเท่าหรือสูงกว่าสารเคมีเกรดยา – ชื่อเรียกเกรดห้องปฏิบัติการแตกต่างกันตามแต่ละผู้ผลิต (ตารางด้านล่าง) |
| เกรด NF (National formulary grade) |
A grade of sufficient purity to meet or exceed requirements of the United States National Formulary. (Since bought out and merged with the United States Pharmacopeia, USP-NF) | – สารเคมีที่มีความบริสุทธิ์ได้มาตรฐานตามที่ national formulary (NF) กำหนด – เหมือนกับเกรดทางยา – เหมาะสำหรับใช้ในงานที่ไม่ต้องคำนึงถึงความบริสุทธิ์ของสารเคมีจะมีสารเคมีอื่นเจือปน (impurities) อยู่ในปริมาณปานกลาง |
| เกรดทางยา (Pharmacopoeia grade) | A chemical grade of sufficient purity to meet or exceed requirements of the United States Pharmacopeia (USP); acceptable for food, drug, or medicinal use; may be used for most laboratory purposes | – มีความบริสุทธิ์สูง แต่ไม่ทราบความบริสุทธิ์ที่แน่นอน แต่ข้อสำคัญยิ่งคือ จะต้องไม่มีสารที่เป็นพิษต่อร่างกายเจือปนอยู่ – สารเคมีที่ผลิตตามเภสัชตำรับมาตรฐานของแต่ละประเทศหรือทวีป ชื่อเรียกต่างกัน เช่น USP ของสหรัฐอเมริกา (United State Pharmacopoeia), BP ของประเทศอังกฤษ (British Pharmacopoeia), EP ของ European Zone (European Pharmacopoeia) |
| เกรดวิเคราะห์ (Analytical reagent grade) |
High purity is generally equal to ACS grade and suitable for use in many laboratory and analytical applications | – สารเคมีที่มีคุณภาพตามมาตรฐานของ ACS – สารนี้มีความบริสุทธิ์สูงมาก (ประมาณ 99%) มีสิ่งเจือปน(impurities) ค่อนข้างน้อย – มีข้อมูลแสดงปริมาณสารสูงสุด และสารปนเปื้อนสูงสุด (maximum limits of impurity) บนฉลากข้างภาชนะบรรจุชัดเจน – มีมาตรฐานที่กำหนดไว้ตามแต่ละบริษัทผู้ผลิต – ใช้ในงานด้านเคมีวิเคราะห์ทางคุณภาพและปริมาณในห้องปฏิบัติการ เหมาะสำหรับใช้ในงานวิเคราะห์ที่ต้องการความแม่นสูง และใช้ในการเตรียมสารละลายมาตรฐาน |
| เกรด ACS (American chemical society grade) |
A chemical grade of the highest purity and meets or exceeds purity standards set by the American Chemical Society (ACS) | มีความบริสุทธิ์สูง มีคุณลักษณะเหมือนกันเกรดวิเคราะห์แต่ที่เพิ่มเติมคือการได้รับการรับรอง ความบริสุทธิ์ตรงตามมาตรฐานที่ระบุไว้โดย Reagent Chemicals Committee of the American Chemical Society |
| เกรดสารเฉพาะงาน (Specific reagent grade) |
สารเคมีที่ใช้กับเฉพาะงาน หรือมีวัตถุประสงค์เฉพาะที่เกี่ยวข้องกับเทคนิค เครื่องมือวิเคราะห์ เช่น Primary standard grade: มีความบริสุทธิ์สูงมาก มีคุณสมบัติเป็นสารมาตรฐานปฐมภูมิ มีใบรับรองแสดงผลการวิเคราะห์ (Certificated of Analysis: COA) ที่แสดงรายละเอียดของสารปนเปื้อนอย่างชัดเจน Spectroscopic grade: งานด้านสเปกโทรสโกปี มีความบริสุทธิ์สูง ราคาแพง Research grade: งานวิจัยทั่วไป Scintillation grade: งานด้านกัมมันตรังสี Pesticide grade & Nano grade: งานวิเคราะห์สารกำจัดศัตรูพืช Chromatographic grade: งานด้านเทคนิคโครมาโทกราฟี (GC grade) มีความบริสุทธิ์สูงมาก ราคาแพง Ultra-pure grade: งานด้านเทคนิคโครมาโทกราฟี (HPLC grade, LCMS grade) มีความบริสุทธิ์สูงมาก มีสารเจือปนต่ำ ระดับ ppb (ส่วนในพันล้านส่วน) ราคาแพง |
แหล่งอ้างอิง สารเคมีในห้องปฏิบัติการ..รู้ก่อนใช้ // A Guide to Chemicals and Chemical Grades //The Seven Most Common Grades for Chemicals and Reagents //Active Learning : Learning for All
สนใจติดต่อ เวิลด์เคมีคอล กรุ๊ป ผู้นําด้านการจําหน่ายและนำเข้า สารเคมีภัณฑ์ เคมีภัณฑ์อุตสาหกรรม ขนาดใหญ่ และ ขนาดย่อม ประเภท เคมีอุตสาหกรรม เคมีทําความสะอาด เคมีสระว่ายน้ำ เคมีบำบัดน้ำ เคมีงานปั้น-งานหล่อ เคมีอาหาร กลิ่น สารสกัด สี น้ำหอม เคมีเครื่องสำอาง อาทิ กลีเซอรีน โซดาไฟเกล็ด โซเดียมเมต้าไบซัลไฟต์ เอทิลแอลกอฮอล์ ฯลฯ สารพัดด้านเคมี เวิลด์เคมิคอล กรุ๊ป พร้อมให้บริการและให้ปรึกษากับลูกค้าทุกท่าน
สนใจสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่
Line ID : @worldchemical
Facebook : https://www.facebook.com/chemical.chiangmai
เว็บไซต์ : www.worldchemical.co.th
โทร : 053 204 446-7
