โซดาไฟช่วยแก้ปัญหาท่อตัน ได้จริงหรือ ?
ใช้โซดาไฟแก้ปัญหาท่อตันอย่างไรให้ปลอดภัยต่อผู้ใช้ และท่อไม่พัง
โซดาไฟ คืออะไร
โซดาไฟหรือโซเดียมไฮดรอกไซด์ (Sodium Hydroxide – NaOH) เป็นสารเคมีที่มีคุณสมบัติเป็นเบสแก่ ลักษณะเป็นของแข็งสีขาว อาจมีรูปลักษณ์เป็นเกล็ด เม็ด หรือแผ่นก็ได้ โซดาไฟไม่มีกลิ่นแต่มีฤทธิ์กัดกร่อนสูง หากสัมผัสผิวหนังอาจทำให้รู้สึกแสบร้อนและเกิดการไหม้รุนแรง นอกจากนี้ยังเป็นสารที่สามารถดูดความชื้นได้อย่างมีประสิทธิภาพ และทำให้เกิดความร้อนเมื่อถูกละลายด้วยน้ำ
ในชีวิตประจำวันพ่อบ้านแม่บ้านบางคนอาจเลือกใช้งานโซดาไฟเพื่อล้างท่อ ทำความสะอาดท่อระบายน้ำในบ้านเพื่อแก้อาการท่อตัน แต่นอกจากการใช้งานในชีวิตประจำวันแล้ว สารเคมีชนิดนี้ยังสามารถใช้ประโยชน์ในอุตสาหกรรมได้หลากหลายเพราะคุณสมบัติเฉพาะของโซดาไฟคือเป็นสารเคมีที่มีความเป็นด่างสูงมาก ทำให้มันมีความสำคัญต่ออุตสาหกรรมประเภทต่าง ๆ ทั้งในการผลิตสบู่ ผลิตภัณฑ์ขจัดคราบ อุตสาหกรรมกระดาษ กระดาษแก้ว เส้นใย อลูมิเนียม ปิโตรเลียม แม้แต่อุตสาหกรรมอาหารก็สามารถใช้โซดาไฟได้เช่นกัน
โซดาไฟแบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ
-
โซดาไฟชนิดสารละลาย เป็นสารเคมีที่อยู่ในรูปแบบของเหลว มีความเข้มข้นประมาณ 32% หรือ 50%
โซเดียม ไฮดรอกไซด์ 50% ชนิดน้ำ (Sodium hydroxide Solution 50%) (NaOH) หรือ โซดาไฟ เป็นด่างตัวหนึ่งซึ่ง สามารถละลายในน้ำได้ดี ใช้เพื่อทำปรับสภาพความเป็นกรดของผลิตภัณฑ์ ให้กลายเป็นกลาง, มักใช้ผสมทำสบู่ เป็นสารที่มีฤทธิ์กัดกร่อนเนื่องจากคุณสมบัติเป็นเบสแก่ ประกอบด้วยโลหะโซเคียมและเบสไฮดรอกไซด์ ใช้ประโยชน์ในทางอุตสาหกรรมต่างๆ มากมาย เช่น อุตสาหกรรมกระดาษ สบู่ และผงซักฟอก นอกจากนั้นยังใช้ปรับสภาพน้ำทิ้งที่มีฤทธิ์เป็นกรด ให้เป็นกลางก่อนปล่อยสู่แหล่งน้ำธรรมชาติอีกด้วย
โซดาไฟ หรือ คอสติกโซดา หรือ โซเดียมไดรอกไซด์ มีฤทธิ์เป็นด่าง ยิ่งเข้มข้นมากยิ่งมีฤทธิ์มาก ร้อน และสามารถกัดผิวหนังให้เปื่อยยุ่ยได้ในระยะเวลาเพียงแค่เสี้ยววินาที ผู้คนส่วนมากอาจจะไม่รู้ถึงคุณลักษณะของสารเคมี และการทำปฏิกิริยาทางเคมีดีพอ เมื่อนำไปใช้งานจริงทำให้เกิดปัญหาติดตามมาอย่างคาดไม่ถึง เช่น เวลาที่ท่ออุดตัน ก็จะไปซื้อโซดาไฟ มาเทใส่ลงไปในท่อที่อุดตัน (วิธีใช้งาน ควรใส่ซดาไฟในภาชนะที่มีน้ำอยู่ก่อน แล้วคนให้ละลายให้หมดก่อนที่จะนำไปเทใส่ท่อระบายน้ำ เพื่อกันไม่ให้โซดาไฟไปเกาะผนังท่อเพิ่มการอุดตันอีก) การแก้ไขปัญหาลักษณะนี้ สามารถใช้ได้กับการอุดตันบางประเภทเท่านั้นเอง เช่น การอุดตันที่เกิดจากคราบไขมัน คราบสบู่ คราบผงชักฟอก ผลิตภัณฑ์ที่ใช้ในชีวิตประจำวันมักมีโซดาไฟผสมอยู่หรือไม่ก็เกี่ยวข้องในกระบวนการผลิต เช่น ผลิตเยื่อกระดาษ สบู่และผลิตภัณฑ์ซักฟอก เคมีภัณฑ์ทำความสะอาด โรงกลั่นน้ำมัน อุตสาหกรรมโลหะ อาหาร เส้นใยเรยอน สิ่งทอ ใช้ในการฟอกย้อม ล้างสีไหม นอกจากนี้ช่างเจียระไนพลอยก็ใช้ในขั้นตอนล้างเม็ดพลอยที่เจียระไนเสร็จแล้ว
-
โซดาไฟชนิดแข็ง เป็นสารเคมีที่อยู่ในรูปแบบเม็ด เกล็ด หรือผง มีความเข้มข้นประมาณ 98%-99%
โซเดียม ไฮดรอกไซด์ (Sodium hydroxide) หรือ โซดาไฟ (caustic soda) ชนิดเม็ดเล็ก (Micro Pearl type) หรือ เกล็ด เป็นด่างตัวหนึ่งซึ่ง สามารถละลายในน้ำได้ดี ใช้เพื่อ ทำปรับสภาพความเป็นกรดของผลิตภัณฑ์ ให้กลายเป็นกลางโซดาไฟถูกใช้ในการผลิตเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวัน และยังใช้ประโยชน์ได้อีก มากมาย เช่น ในการผลิตเยื่อและกระดาษ สบู่และผลิตภัณฑ์ชักฟอก เคมีภัณฑ์ การทำความสะอาด โรงกลั่นน้ำมัน การใช้งานทางอุตสาหกรรมโลหะ อุตสาหกรรมอาหาร อุตสาหกรรมเส้นใยเรยอน สิ่งทอ และอื่น ๆ
โซดาไฟ ผลิตอย่างไร
การผลิตโซดาไฟสามารถทำได้โดยนำเกลือโซเดียมคลอไรด์ไปละลายน้ำโดยให้มีความเข้มข้นประมาณ 300 กรัมต่อน้ำสะอาด 1 ลิตร จากนั้นจึงทิ้งไว้ให้ตกตะกอนหรือนำไปกรองจนได้น้ำเกลือความบริสุทธิ์สูง เมื่อได้น้ำเกลือมาแล้วจึงนำไปแยกเกลือออกจากน้ำด้วยไฟฟ้ากระแสตรง กระแสไฟฟ้าจะทำให้น้ำเกลือที่ผสมไว้แตกตัวจนกลายเป็นแก๊สคลอรีนและโซเดียมไอออน เมื่อโซเดียมไอออนผสมกับน้ำในเซลล์ก็จะควบแน่นกลายเป็นโซดาไฟ
นอกจากวิธีการผลิตข้างต้นแล้ว ยังสามารถผลิตโซดาไฟได้โดยการนำปูนขาวมาละลาย เมื่อละลายโซดาในปูนขาวที่อุณหภูมิประมาณ 80 องศาเซลเซียสก็จะได้โซดาไฟและสารแคลเซียมคาร์บอเนต ที่นอกจากจะนำไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวันและอุตสาหกรรมต่าง ๆ แล้วยังเป็นสารตั้งต้นในการผลิตสารประกอบอื่นได้ด้วย
หลายๆ คนคงคุ้นเคยกับการนำ “โซดาไฟ” หรือสารโซเดียมไฮดรอกไซด์มาใช้กับปัญหาท่อตัน แต่เนื่องจากโซดาไฟเมื่อนำมาใช้งานนั้นควรมีต้องมีข้อระมัดระวัง และใช้อย่างถูกวิธีเพื่อลดความเสี่ยงของอันตรายต่อผู้ใช้ รวมทั้งในบางครั้งถ้าใช้ผิดวิธีจะกระทบต่อระบบท่อและนี่คือวิธีใช้โซดาไฟเพื่อแก้ปัญหาท่อตันอย่างถูกวิธี ปลอดภัยทั้งผู้ใช้งานและของใช้ในบ้าน
วิธีใช้โซดาไฟเพื่อแก้ปัญหาท่อตัน
- เตรียมภาชนะสำหรับผสมโซดาไฟ แนะนำควรเป็นแก้วหรือเหล็กเพื่อป้องกันโซดาไฟกัดกร่อนภาชนะ
- เตรียมโซดาไฟที่จะนำมาใช้ พร้อมน้ำสำหรับผสม โดยใช้สัดส่วนโซดาไฟ 50-100 กรัมต่อน้ำประมาณ 0.5-1 ลิตร
- คนโซดาไฟให้ละลายทั้งหมด ในขั้นตอนนี้มักจะมีควันและความร้อนเกิดขึ้น ดังนั้นในขั้นตอนนี้ผู้ใช้งานควรสวมถุงมือ ใส่แว่นป้องกัน และหน้ากากเพื่อป้องกันไม่ให้ควันระเหยเข้าตา จมูก และปาก
- นำส่วนผสมที่ละลายดีแล้วเทลงในท่อ หรือชักโครกที่มีปัญหา
- รอสักประมาณ 10-20 นาทีเพื่อให้โซดาไฟแก้ปัญหาคราบน้ำมัน เศษอาหาร หรือเส้นผมอุดตัน
- เทน้ำสะอาดตามลงไปเพื่อชำระล้างโซดาไฟ เพื่อป้องกันไม่ให้โซดาไฟแข็งตัวอุดตันท่อในกรณีที่เลือกใช้โซดาไฟชนิดเกล็ดหรือผง แต่หากต้องการให้โซดาไฟละลายเร็วขึ้นให้ต้มน้ำให้เดือดแล้วนำมาราดลงไปในโถชักโครก
สิ่งที่ควรระมัดระวังเมื่อใช้โซดาไฟ
- ละอองของโซดาไฟทำให้เกิดการอักเสบที่เยื่อบุระบบทางเดินหายใจถ้าสูดไอหรือฝุ่นโซดาไฟเข้าไป นอกจากนั้นอาจส่งผลทำให้ปอดระคายเคืองหรืออักเสบ
- ถ้าโซดาไฟสัมผัสผิวหนัง โดยเฉพาะโซดาไฟมีความเข้มข้นสูงจะทำให้เกิดแผลพุพอง และเกิดแผลเป็นได้ นอกจากนี้ถ้าสัมผัสไอของโซดาไฟเป็นเวลานานจะทำให้ผิวหนังแห้ง แตกสะเก็ดเป็นแผล และถ้าสัมผัสตาจะเกิดการระคายเคือง ทำลายเนื้อเยื่อ เป็นต้อหินหรือต้อกระจก และอาจตาบอดได้
- ถ้าเข้าปากและไปถึงทางเดินอาหารทำให้เกิดการกัดกร่อนอย่างรุนแรงต่อเนื้อเยื่อทางเดินอาหาร ทำให้เกิดแผลที่ช่องปาก และลำคอไหม้ ปวดท้อง ท้องเสีย อาเจียน วิงเวียนจนอาจถึงตายได้ และอาจกลายเป็นมะเร็งในเวลา 10-20 ปีได้
- ดังนั้นเมื่อใช้งานควรแต่งกายให้รัดกุมทั้งผ้าปิดจมูก สวมถุงเท้า ถุงมือ แว่นตากันสารเคมี
สนใจติดต่อ เวิลด์เคมิคอล กรุ๊ป ผู้นําด้านการจําหน่ายและนำเข้า สารเคมีภัณฑ์ เคมีภัณฑ์อุตสาหกรรม ขนาดใหญ่ และ ขนาดย่อม ประเภท เคมีอุตสาหกรรม เคมีทําความสะอาด เคมีสระว่ายน้ำ เคมีบำบัดน้ำ เคมีงานปั้น-งานหล่อ เคมีอาหาร กลิ่น สารสกัด สี น้ำหอม เคมีเครื่องสำอาง อาทิ กลีเซอรีน โซดาไฟเกล็ด โซเดียมเมต้าไบซัลไฟต์ เอทิลแอลกอฮอล์ ฯลฯ สารพัดด้านเคมี เวิลด์เคมิคอล กรุ๊ป พร้อมให้บริการและให้ปรึกษากับลูกค้าทุกท่าน
บริษัท เวิลด์ เคมีคอล ฟาร์อีสท์ จำกัด (จังหวัดเชียงใหม่)
261/3-6 ถ.มหิดล ต.ป่าแดด อ.เมือง จ.เชียงใหม่ 50100
053-204 446-7
053-204 465
sales_worldchemical@hotmail.com